Waarom? Daarom!

Lieve allemaal,

Hoe gaat het met jullie?

Met mij gaat het goed. Lichamelijk. Geestelijk heb ik het zwaar. En ik zal jullie een aantal situaties voorleggen waarom…

Vandaag was ik in het publieke ziekenhuis. Niet mijn favoriete plaats op aarde. De eerste paar keer dat ik in dit ziekenhuis was heb ik allerlei dingen gezien die ik niemand toewens te zien of mee te maken. Zo raakte ik ooit verdwaald en kwam ik terecht op de brandwonden afdeling, waar net een man binnen werd gebracht die van top tot teen verbrand was. Kom je in de wandelgangen mensen tegen waar je bijna doorheen kunt kijken of ligt er iemand compleet in elkaar geslagen in een hoek. De eerste keer ging ik huilend weer naar huis.

De beste afdeling is toch wel de kinderafdeling. De muren zijn zowaar roze en felgeel geschilderd, maar dat is wel het enige vrolijke aan deze zaal. Kinderen delen vaak een bed met een ander kind en dan zijn er ook nog twee moeders die er moeten slapen. Er is geen stromend water, dus halen de moeders dit van buiten met de welbekende emmers op het hoofd. Gaat de enige kraan op de afdeling aan, dan is het rennen en in de rij staan met deze emmers. Het vrouwentoilet is afgesloten op de afdeling en dus wordt het mannentoilet gebruikt door iedereen (nou zijn er nauwelijks mannen te bekennen, dus wat dat betreft maakt het niet uit). Twee van de drie toiletten zijn buiten werking en de afvoer van de wasbak is niet in orde en dus rolt iedereen die een broek draagt de pijpen hoog op… In je enkels baadt je door het water, dat als je gelukt hebt alleen wat vermengd is met zeep. Deze badkamer dient als toilet, douche en washok. Dus het is al snel een waterballet, maar dit slaat werkelijk alles. Wanneer je buiten de afdelingen komt is geen enkel toilet geopend. En dus zijn er regelmatig kinderen achter een muurtje hurkend te vinden. Of spugend.

De doktoren in dit ziekenhuis roeien met de riemen die ze hebben. En ik heb diep respect voor hen. Ze behandelen geen griepjes of verwijderen amandelen: de meeste cliëntjes zijn doodziek. HIV/aids, tuberculose, vergevorderde longontstekingen, gele koorts en compleet nieuwe ziektebeelden komen hier voorbij bij de allerkleinsten. Vandaag was ik hier om de moeder van Rashid uit ons programma te ondersteunen omdat haar zoontje wordt ontslagen. Dit is de 4e keer dat hij in het ziekenhuis lag sinds mei. Wederom gaat hij met een pijpje in zijn neus naar huis. De doktoren praten over een operatie waar geen geld voor is en ondertussen kijk ik naar het bed naast ons. En zo heb ik Nickelson ontmoet: een jongen van 10 die eruit ziet als de kindjes uit het hongergebied die je op tv ziet. Maar Nickelson heeft geen honger: hij vroeg me zelfs om snoepjes. Nickelson kreeg drie maanden geleden de diagnose TB en werd daarvoor behandeld. Als bijwerking van de medicijnen (zo verteld zijn moeder mij in het Swahili, met handen en voeten) heeft hij nu ‘water in zijn buik’. Hij heeft superdunne ledematen, een nekje dat in een tekenfilm elk moment zou knakken en een uitgepofte navel. Zijn buik is extreem opgezwollen, het zwangere voorbij. Je ziet dat zijn huid enorm is uitgerekt en aan de linkerkant zijn zelfs wondjes veroorzaakt door de rek. Dit is een van de meest bizarre dingen die ik ooit heb gezien. Hij heeft genoeg praatjes, maar is duidelijk erg zwak en ik blijf me afvragen of zijn buik kan exploderen. Zijn moeder is er inmiddels aan gewend, want dit speelt al ruim 2 maanden. Morgen (of overmorgen, dat weet je nooit) gaan ze meer testen doen en kijken hoe ze de arme Nickelson kunnen helpen. En ik kan alleen maar denken ‘ALS hij morgen haalt…’

Jammer genoeg werkt geen van de doktoren fulltime in het ziekenhuis en gaan ze in de middag allen naar hun privékliniek om de zakken te vullen. In het weekend worden kinderen wel opgenomen en verzorgd door de zusters, maar er is geen dokter te vinden. Er zijn redelijk wat organisaties die aan het ziekenhuis zijn verbonden en er het beste van proberen te maken. Zo zijn de behandelingen en medicijnen voor kinderen onder de 5 jaar gratis, worden er ‘clinics’ georganiseerd (bijv. om te laten testen op borstkanker of hartziekten en diabetes). Maar er laat nog een hoop te wensen over…Laatst las ik zo’n bizar verhaal in de krant hier: er was een jongetje gaan zwemmen vlakbij de haven. Dit is een plek in de zee waar mensen wordt afgeraden te gaan zwemmen vanwege haaien die de vrachtschepen volgen en alle stromingen. Je voelt ‘m al aankomen: zijn rechterbeen werd afgebeten door een haai. Omstanders brachten het jongetje naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis (meteen ook het beste en duurste in de provincie), waar hem de zorg werd geweigerd omdat niemand wist wie hij was en kon garanderen dat de rekening aan het eind van de rit betaald ging worden. Met een ambulance werd hij naar het publieke ziekenhuis aan de andere kant van Mombasa gebracht. Hier overleed hij omdat de doktoren niet handelden, maar dezelfde discussie voerden met de goede mensen die hem naar het ziekenhuis brachten: wie ging straks de rekening betalen? Hier zakt dus echt mijn broek van af! Ik dacht dat doktoren een eed hebben afgelegd om iedereen die dat nodig heeft zorg te verlenen. Levens te redden. Ik geloof dat mensen dokter, of leraar of rechter worden vanuit een bepaalde passie en idealisme. Hier niet, blijkbaar.

Op het moment neem ik dit soort gebeurtenissen en gedachtestukken weer mee naar huis. Iets wat mij er ook niet blijer op maakt. Soms wenste ik weleens dat ik gewoon sportles of dagbesteding kon doen op een van de rijkeluis instituutjes hier. Lekker makkelijk EN geld verdienen. Maar dan realiseer ik me juist: wie help ik daarmee? Waarom zou ik dat doen? Ik wil juist die ‘onderste laag’ helpen, ik wil dat gat opvullen dat er nu is. Degenen die het het meest nodig hebben. De moeilijkste doelgroep omdat ze niet opgeleid zijn en echt NIKS zelf kunnen betalen. Gezinnen die kinderen blijven baren, terwijl ze nu al nauwelijks het hoofd boven water houden. Die hun kinderen niet naar de gratis publieke school brengen omdat ze de uniformpjes niet kunnen (of is het willen?) betalen of gewoon wachten tot er een sponsor voorbij komt om alle verantwoordelijkheid over te nemen. Jammer genoeg ben ik niet zo’n sponsor. Jammer genoeg zitten er aan in zee gaan met WHY NOT nogal wat haken en ogen aan: regels, tegenprestatie en verantwoordelijkheid. En dat is iets wat sommigen moeilijk bij te brengen is. Recentelijk kan ik het niet goed hebben dat er veel gelogen wordt (om maar geld los te krijgen), mensen afspraken niet nakomen en ouders doen alsof ik nu de moeder ben. Mensen houden hun handje op en willen alles op een presenteerblaadje aangereikt. En dat proberen we dus juist niet te doen. We geven geen geld: we leveren een dienst! En daar zitten regels en voorwaarden aan verbonden. Ik bedoel: als ik niet van een uitdaging hield zou ik hier nooit naartoe zijn gegaan, toch?! En dus zeg ik tegen mezelf: ‘Kom op Marloes!’ En stiekem denk ik: ‘nog 5 weekjes’, dan mag ik weer terug naar huis. Waar ik even normaal kan zijn, weer op adem kan komen.

Begrijp me niet verkeerd: ik hou van de stichting en van Kenia. Samen met Kim en Annemiek BEN ik de stichting. Maar dat is juist zo moeilijk en dubbel: je geeft alles van jezelf, stopt er (letterlijk) alles in, maar waarschijnlijk duurt het een tijd voordat je daar iets voor terugkrijgt. Natuurlijk is ‘die glimlach van een kind’ goud waard, een moeder die je om de nek vliegt en een kind dat supertrots is dat het nu kan lopen of een eigen rolstoel heeft. Maar het eeuwige gevraag om meer, de passieve houding, het afhankelijk opstellen… Waarom? Wat doe je ermee? Ik weet het niet.

Ik weet wel dat we niet opgeven! En dat we gestaag verdergaan. Voor de kinderen. En de ouders neem ik er wel bij op de koop toe…

En nu ga ik slapen. Want ik ben moe. Zo moe.

Dikke kus

Marloes