De verschillen...

Hallo trouwe en minder trouwe lezers!

Wat word ik elke keer toch blij van al jullie reacties via deze site, mail en sms! Allemaal bedankt!

Stiekem ben ik alweer terug uit Zambia, maar het leek me wel erg leuk om een berichtje vanaf een Zambiaanse locatie te sturen en jullie te vertellen over Kim en mijn reis. Maak je borst maar nat voor een ellenlang verhaal!

Op maandag 6 juni vertrokken Kim en ik in alle vroegte vanuit Mombasa richting Dar es Salaam in Tanzania. Via de kust reden we met de bus richting de grens, waar de immigratie ons ‘doordacht’ noemde. De voornaamste reden van deze trip was namelijk het vernieuwen van ons visum. Vorige week kreeg ik al een aantal vragen hoe het toch kan dat ik elke keer zoveel moeite moet doen voor mijn visum, maar dat zit zo: ik krijg steeds een visum voor 3 maanden. De eerste keer heb ik hem vernieuwd in een kantoor in Mombasa, maar na een half jaar moet je Oost-Afrika uit voor minimal 48 uur. De immigratie is hier uiteraard ook van op de hoogte, maar stelt op zo’n moment een hoop vragen. Werkende buitenlanders zijn namelijk een grote bron van inkomsten en daarnaast geniet de gemiddelde marechausse medewerker hier nogal van een machtspelletje. Tickets binnen Afrika zijn bijna niet te betalen en daarom besloten we per bus en trein naar Zambia te reizen, waarbij de grens passeren onvermijdelijk was en de bus wat vertraagde...

Na 10 uur hobbelen in de bus en onze ogen uitgekeken te hebben kwamen we aan in Dar (ja, daar ja!). De weg vanaf de grens zuidelijk is niet geasfalteerd in Tanzania en zorgde voor het nodige gestuiter, tot groot vermaak van drie kleine kinderen achter ons die daardoor steeds ‘per ongeluk’ aan onze blonde haren trokken als ze weer eens staand uit hun stoel werden gelanceerd.
Eenmaal in Dar werden we naar de YMCA (een hostel) gebracht door een taxi. Deze aanrader uit de Lonely Planet leverde mij een slapeloze nacht op door zijn bunkerige aanblik. De omgeving, een mug in mijn klamboe gepaard met een fantastisch boek wat ik aan het lezen was over de slavernij (Someone knows my name, Lawrence Hill een echte aanrader!) bezorgde me nachtmerries en irreele angsten. Een opkomende blaasontsteking zorgde er daarnaast voor dat ik iedere 10 minuten naar de openbare wc moest aan de andere kant van de gang… Je begrijpt: de slavenhandelaren stonden mij in gedachten op te wachten, samen met de kakkerlakken en mijn andere favoriete insecten. Gelukkig was de mannenwc slechts twee stappen van onze deur verwijderd en kon ik daarna snel weer onze kamerdeur op slot doen…

De volgende dag gingen we op zoek naar het treinstation. We stapten in een ‘Dala dala’ (de Tanzaniaanse iets grotere versie van matatu) en werden netjes afgezet. Onderweg waren we onder de indruk van al het verkeer in Dar. Files midden op de dag en met een rijstijl vergelijkbaar aan Kenia helpen stoplichten en rotondes ook niet om dit probleem in het centrum op te lossen. We kochten onze treintickets voor die middag en wilden terug het centrum in om de stad te verkennen, lekker te eten en wat boodschapjes te doen. Zo gezegd, zo niet gedaan. Alle dala dala’s terug de stad in puilden uit met mensen. Je zag letterlijk platgedrukte lichaamsdelen tegen de ramen en hoofden uit de raampjes gestoken. De mensen die bij onze halte uitstapten kwamen er niet altijd zonder kleerscheuren vanaf en de zweetplekken en dampen waren zeer onaangenaam. Na een half uur wachten op alternatief vervoer, danwel een legere dala besloten we het er toch maar op te wagen. Als enige witjes propten we ons in de overvolle bus en er stond iemand voor me op. Normaal houd ik echt niet van deze special treatment maar in dit geval weigerde ik niet. Kim kwam op mijn schoot zitten en we lachten ons een breuk. Dit was hilarisch! Na 20 minuten stilstaan (als in: 0 beweging voorwaarts of achterwaarts) verging het lachen ons echter: er stond iemand op Kim’s voet, we hadden beiden kramp op vreemde plekken en de paal waaraan we ons vasthielden om op onze plek te blijven was van een vergelijkbare temperatuur en bacteriegehalte als de metropalen in Amsterdam in de zomer.

Eindelijk terug in stad was ons humeur aanzienlijk minder vrolijk en besloten we lekker in de City Garden te genieten van een vers sapje en soep! We stippelden ons reisplan verder uit, gingen op jacht naar Zambiaanse kwacha’s (spreek uit: kwatsja). Geld wisselen was in Dar een probleem en dus besloten we op de valreep nog even langs het Zambiaanse consulaat te gaan voor meer info over geld en een visum. De receptioniste had echter lunchpauze o.i.d. en dus vertrokken we met maar een paar kwacha’s op zak naar het treinstation. File, file, file. Zweet en nog meer zweet: gingen we de trein halen? Kon iemand die natte oksel uit mijn gezicht halen? En zet die zon eens uit (sorry zon!)…

Een kwartier voor de officiele vertrektijd arriveerden we op het treinstation. Kim en ik waren in een andere coupe geplaatst, maar die van mij was al vol toen ik me meldde. Ik besloot zonder overleg plaats te nemen in de 4-persoons coupe van Kim. Dit ging vlekkeloos en we sliepen dus samen op een kamertje! Weliswaar met Blanine, een Tanziaanse getrouwd en woonachtig in Duitsland die geen minuut haar mond kon houden, maar dat mocht de pret niet drukken! De trein van Tanzania naar Zambia is geweldig: hij gaat niet snel, maar het uitzicht is fenomenaal! Je rijdt door nationale parken, kleine dorpjes en de Rift Valley. Je hebt de kans om dieren te zien (helaas hadden we wat vertraging waardoor we ‘s nachts door dit gedeelte hebben gereden) en verse mango’s, brood en water uit het raam te kopen als de trein stopt. Je hebt een bed en kunt dus lekker slapen met een warme deken (want in het binnenland is het ‘s nachts errug koud!) of gewoon eindeloos uit het raam staren met je Ipod op je hoofd. Je kunt lekker lezen, lopen en zelfs douchen. De kwaliteit is niet a la NS of HSL (die naar Parijs, je kent ‘m wel), maar je betaald dan ook nog geen 30 euro p.p. om een heel land te doorkruisen. De immigratie komt bij de Zambiaanse grens de trein in en geven je een visum terwijl je je reis voortzet. ‘Wisselmannetjes’ komen met bundles geld je coupe binnen om te wisselen en hier maakten we dan ook dankbaar gebruik van.

Eenmaal aangekomen in Serenje, een dorpje in Zambia wat voor ons de eindebestemming was terwijl de trein verder ‘boemelde’ gingen we op zoek naar vervoer naar Samfya, een plek aan een meer met krokodillen. Volgens de LP (lonely planet) een aanrader. Ditzelfde reisboek vertelde ons ook dat ‘reizen met het OV in Zambia een uitdaging is en geduld vraagt’, maar wij dachten dat eigenlijk alles die beschrijving kan krijgen in Afrika. MIS! We hebben die middag 3 uur zitten wachten op een bus, auto, pick-up, vrachtwagen, fiets, brommer en kruiwagen toen we erg wanhopig warden om ons 200km verderop te brengen. Inmiddels werd het later en dreigden we ons voornemen om niet in het donker te reizen te verbreken. De plek waarop we aan het wachten waren (het ‘busstation’) was daarnaast de lokale drinkgelegenheid, waardoor de nodige drankkegels ons origineel koopwaar en gespreksstof boden. We moesten en zouden voor 4 uur vertrekken, zodat we rond zonsondergang in Samfya zouden zijn. En uiteindelijk vertrokken we ook: in een gedeelde taxi. Dit is een principe wat ik ken uit Malawi: je boekt een taxi en iedereen die je onderweg tegenkomt en dezelfde kant op moet betaald mee. Ideaal, maar wel een stuk duurder dan de bus. We vertrokken met onze chauffeur Isaac, die trouwens eerst nog even moest tanken, de olie bijvullen, een boodschap moest doen, voor zijn vriend moest reserveren in een hotel, toen nog even plassen, een cola’tje halen (wat later een rum-cola’tje bleek) en zijn vrouw moest bellen dat hij vanavond niet thuiskwam… Voordat we uiteindelijk vertrokken (Kim opgevouwen met 2 man en baggage naast haar op de achterbank) was het weer later, maar we waren in ieder geval op weg! Dan konden we de volgende dag lekker rondkijken in Samfya en dan door met een bus naar Mupulungu, waar een ander meer en geweldige watervallen zouden moeten zijn…
De rit duurde eindeloos en de weg was een stuk slechter dan in Kenia het geval is. Daarnaast was er iets ernstig mis met de vering van de auto, waardoor het klonk alsof er reuzepopcorn in de kofferbak werd gemaakt. Het werd sneller donker dan verwacht en onze chauffeur begon een beetje raar te praten na zijn tweede cola’tje. Toen de tweede lading passagiers een stel vissers (met sterk aromatische bagage recht uit de rivier) bleken te zijn kregen Kim en ik de slappe lach: waar waren we nu weer in beland?! Al snel verging het lichen me echter, het was pikkedonker en het laatste stuk naar het stadje Samfya waren we alleen met de chauffeur. Ik trooste mezelf met de gedachte dat als hij andere plannen met ons had, zichzelf de moeite, benzine en energie had bespaard om ons al eerder in het hoge riet te vermoorden. Toch hield ik krampachtig mijn zakmes vast en probeerde gesprekjes met hem aan te gaan over zijn werk als social worker (was date en verhaal, een dekmantel of was het echt?) en zijn familie. Het was later die avond dat ik besefte dat het boek dat ik aan het lezen was me bang maakte: mensen in het verhaal deden elkaar de meest vreselijke dingen aan, maar Isaac zette ons netjes af bij een luxe hotel en dingde af voor een kamer die we zonder hem nooit konden betalen. We hadden honger als paarden omdat we de lunch hadden overgeslagen in de trein en in de taxi zaten toen het etenstijd was. Het was inmiddels 9.30, terwijl we volgens mijn inschatting rond 7uur hadden moeten aankomen. Het hotel verzorgde geen eten. Wel was er een bad en warm water!!!!! Tot onze grote teleurstelling deed de boiler het niet en gingen we volgens de ‘full Africa experience’ naar bed: hongerig en vies.

De volgende dag werden we doodmoe en chagrijnig wakker. De gedachte om weer in een bus te stappen (we waren inmiddels al 4 dagen op rij onderweg) en te verkassen trok ons allebei niet. We besloten nog een nacht in Samfya aan het prachtige meer te verblijven en eerst maar eens stevig te ontbijten! Het water zag er goddelijk uit, maar wetende dat er krokodillen waren en bewust van de lage temperatuur was geen van ons verleid om de bikini tevoorschijn te toveren! We verkenden het stadje, gingen op zoek naar een pinautomaat (transportkosten, de overnachting en de rest van het vervoer waren toch iets duurder dan onze berekening) en kwamen erachter dat we niet konden pinnen. We probeerden ons Tanzaniaanse geld te wisselen, maar dit kon niet. De enige optie was money gram, een onbekend fenomeen voor ons. Gelukkig hielp mama Herber ons uit de brand en hebben we later die dag lekker gelunched, wat souvenirs gekocht en onze vervolgroute voor de volgende dag uitgestippeld. We besloten de dag erna vroeg te vertrekken om verdere obstakels te voorkomen. Aan het eind van de dag waren we opnieuw kapot en konden we wederom geen avondeten in de buurt krijgen. Ook een taxi was niet te vinden, dus zat er niets anders op dan weer hongerig naar bed te gaan. Gelukkig deed de boiler het nu wel en genoten we van een heerlijk warm bad! Dat was lang geleden!!!

De volgende ochtend (het was inmiddels zaterdag) kregen we een lift naar Mansa, het volgende stadje waar we een bus zouden kunnen pakken richting het noorden… Zouden kunnen… Eenmaal in Mansa bleek de bus pas die middag te vertrekken en niet in de richting die wij wilden. Die bus kwam pas overmorgen en zou ons waarschijnlijk weer 2 dagen op de weg houden. Gefrustreerd besloten we dezelfde weg terug te nemen en dan maar te proberen zo snel mogelijk naar de grens te komen, genietend van waar we onderweg dan ook maar mochten stranden en eventueel nog wat in Tanzania te bezichtigen. We keken uit naar de busreis omdat we dan in ieder geval in het licht de 3 km lange brug zouden passeren die 3 rivieren en een stuk moeraslandschap oversteekt. Tevens kon je vanaf daar Congo zien! We brachten de dag in Mansa door: we slenterden over de kleurrijke markt, kochten een deurmat voor Davies (typisch Zambiaans gemaakt van reepjes stof geweven in een jutenzak) en dronken Zambiaanse frisdrank. We kochten appels, gingen bij de bakker langs en ik liet mijn haren invlechten omdat ik wist dat we weer lang onderweg zouden zijn… De vlechten duurden een uur of twee en doodden de tijd terwijl we op de bus wachtten. We kletsen met de vrouwen in de salon en Kim schudde er zelfs wat Zambiaanse dansmoves uit toen de vrouwen begonnen te zingen en een soort minicursus van de Zambiaanse venusheuveldans aan Kim gaven. Ik lachte me kapot, terwijl een vrouw met een snor keihard aan mijn blonde lokken trok. Toen ik haar betaalde ging iedereen uit zijn dak en we namen beleefd afscheid.

Toen we later op de bus zaten te wachten viel er bij mij echter het kwacha (/kwartje): ik had me een nulletje vergist met dit stomme geld en had ‘de snor’ 50euro betaald in plaats van 5. Met ons geldprobleem en het hele money gram gedoe met mijn moeder nog in mijn achterhoofd rende ik terug naar de salon. Kim zou de bus tegenhouden als deze kwam. Na wat stennis geschopt te hebben in de salon (mijn vlechtster was er niet, die was natuurlijk mijn geld aan het uitgeven) werd ik met lege handen weggestuurd. Ik moest op de snor wachten, zij hadden het geld niet. Ik rende terug naar Kim, de bus was inmiddels een uur te laat. Geen bus, geen geld. Ik sprintte weer naar de salon, het moet een grappig gezicht zijn geweest voor de inwoners van Mansa. Ik herkende mijn vlechtster op de markt en rende op haar af. Ze glipte een winkeltje in, maar ik kon haar volgen. Nu denk je misschien, wat doe je moeilijk over 45 euro, maar dat is een hoop geld in Zambia. Een hoop geld dat we waarschijnlijk nog nodig hadden voor de bus, overnachtig of een volgende stranding. Met geen pinautomaat in zicht was het mijn persoonlijke missie om mijn geld terug te krijgen. Ben je nou Nederlander of niet?! Ze zette een toneelstukje op, dat ze de hele dag had lopen zoeken naar me maar me niet kon vinden. Ik kookte: in Kenia zijn er veel toeristen en val je een stuk minder op dan in Zambia, we waren de enige witten in de stad! Dus ze had elke willekeurige boerenpummel kunnen vragen waar we waren… Gelukkig was ze verder erg redelijk en maakte ik een deal met haar: ze mocht een tientje houden, dan had ze dubbel verdiend vandaag, maar die 40 euro moest ik terug. Ze gaf me mijn geld en ik zette het wederom op een rennen.
Kim zat nog roerloos op dezelfde plek. Ik kocht een appelsapje voor ons en besefte me dat de bus inmiddels 2 uur te laat was. We zouden de brug niet passeren in het licht en we zouden weer ergens ‘s avonds laat of zelfs ‘s nachts aankomen. Ik maakte me zorgen over de overstap die we ergens op een kruising moesten maken om niet zuidelijk te rijden, maar oostelijk. Uiteindelijk kwam de bus en bleek er geen zitplek meer voor een van ons. Ik had het officieel gehad met Zambia. Gelukkig was er een man die snel uitstapte en kregen we de beste plekken van de bus: helemaal voorin, naast elkaar! De omgeving was prachtig, de zonsondergang nog mooier. De bus had de vaart erin en treuzelde nergens en de chauffeur verzekerde ons dat we onze overstap zouden halen. Nice!

Zo gezegd zo gedaan. Het was ijskoud in de bus, maar we waren onderweg richting huis. Het komt altijd goed! We waren zowaar nog redelijk op schema om maandagavond thuis te komen en dus dinsdag weer gewoon te werken. Jammer genoeg strandden we die nacht in Mpika. We kwamen om 1.30 aan op een verlaten plek bij een tankstation waar iedereen dronken was. Zambia is prachtig, de mensen zijn superaardig en de stadjes en huisjes zijn weer heel anders dan in Kenia en Tanzania. Het was supermooi om te zien en ervaren, maar waarschijnlijk door de lage bevolkingsdichtheid, transport en wegenproblemen was alcohol een groot probleem. ‘s middags zie je al veel dronkenlui en overal wordt sterke drank in plastic gesealde zakjes verkocht. Het zijn vooral de mannen die met dit probleem kampen. Daarnaast zorgt deze problematiek er waarschijnlijk ook voor dat het aantal mensen met aids erg hoog is. Vier jaar geleden was het percentage seropositieven/ aids besmettingen 35% van de bevolking. Nu werd gezegd dat sit is teruggedrongen naar 18%, maar dat leek ons nogal optimistisch. Het blijft het kip en het ei natuurlijk: wat veroorzaakt wat? Maar het vredige en groene Zambia heeft dus ook keerzijdes…

We brachten uiteindelijk nog twee volle dagen door in bus en in een vrachtwagen die ons een lift heeft gegeven (niet tegen mijn moeder vertellen) en kwamen uiteindelijk bij de grens van Kenia aan op dinsdagmiddag. We hoopten voor het donker weer thuis te zijn en weer eens een echte maaltijd te eten samen met onze vriendjes. De douane gooide echter roet in het eten: we werden grondig ondervraagd, moesten allerlei formulieren invullen en geld schuiven. Ik was het zat! Ik wilde naar huis! Laat me met rust! Vanuit het raampje kon ik zien dat de bus aanstalten maakte om weg te rijden en ik sprong op. Ik mocht de kamer echter niet uit en kon niet voorkomen dat ons hetzelfde gebeurde als Lisa vorig jaar: de bus reed weg naar Mombasa zonder ons. Ik was in staat om te huilen, maar hield me groot voor de douane. Kim had gelukkig nog energie voor grapjes, verhaaltjes en amikaliteit waardoor we uiteindelijk zonder meer moeite en gezeur ons visum kregen. Er stond buiten nog iemand van de busmaatschappij op ons te wachten die ons op twee motoren hees in de achtervolging naar de bus. Kim heeft een hekel aan de motortaxi’s en vindt het doodeng als ze hard rijden, ik vond het allemaal best als we maar bij de bus kwamen. Na 10 minuten stopten we: of we dit wel konden betalen? Ik sprong volledig uit mijn vel: ik sprong van de motor en ging voor hem staan met mijn wijsvinger in de lucht. DIT WAS ZIJN SCHULD: IK WAS EEN KLANT VAN DE BUS EN HIJ ZOU DIT REGELEN. Hoe wij zo stom konden zijn om zonder geld op reis te gaan? JULLIE IMMIGRATIE HEEFT AL ONS GELD AL AFGENOMEN, WAT WIL JE NOU?! Of we niet op hadden kunnen schieten. RIJ ME NAAR DIE BUS - NUUUUU! We reden naar de bus, die gelukkig voor een bagagecheck gestopt was. Ik belde Davies en mijn moeder om weer wat te kalmeren en de buschauffeur betaalde de motoren. Eind goed al goed. En weer begon het donker te worden…

Die avond kwamen we laat thuis en haalde Davies ons op van het busstation. Ik had hem erg gemist en was zoooo blij om hem te zien! Hij had voor me gekookt: eindelijk weer een echte maaltijd na al die dagen in de bus! Eindelijk weer in ons eigen bed slapen. Het was echt thuiskomen. En ik besef me nu echt hoe gek ik op hem ben. De grote vraag blijft natuurlijk: hoe zal het gaan in december? Maar dat is iets wat de tijd zal leren…

Onze reis was erg vermoeiend en vaak frustrerend, maar we hebben zoveel gezien vanuit bussen en trucks. We hebben zo gelachen en genoten! Het was Keniaal! Het was inspirerend en ‘refreshing’ en we hebben het nu weer superdruk met de stichting maar dat is alleen maar leuk. Ik begin een beetje zenuwachtig te worden hoe het wordt als Kim vertrekt (15 juli), maar dat moet ongetwijfeld goedkomen.

Ik ga er een eind aan breien, ik zal snel een stukje op de stichtingwebsite (www.whynotkenya.org) posten over Rukia’s wensdag die we afgelopen vrijdag hebben gevierd en hoop ook snel weer wat foto’s op Facebook te zetten… Daarnaast komt Leanda a.s. donderdag! Superveel zin in!

Dikke kussen voor jullie allemaal!